सेयर बजारमा उतारचढाव आउनुको मुख्य कारण ब्याजदर
काठमाडौँ । नेपालमा बैंक तथा वित्तीय संस्थाको सेयर बजारमा अधिक प्रभाव छ । यसको मुख्य कारण नेप्सेमा सुचिकृत सेयरमध्ये करिब ८० प्रतिशत सेयर बैंक तथा वित्तीय संस्थाको हुनु हो । त्यसैले बैंकमा हुने गतिविधिका कारण नेप्से परिसूचकमा उतारचढाव हुँदै आएको छ ।
पछिल्लो समय अर्थमन्त्रालय र नेपाल राष्ट्र बैंकले समेत नीतिगत रुपमा लचकता अपनाउँदै पूँजी बजारको विकासमा जोड दिएका छन् । बैंकको ब्याजदर घटाइएको छ भने सेयर धितो कर्जामा लचकता अपनाएको छ । तरपनि सेयर बजारमा लगानीकर्ताले अपेक्षा गरे अनुरुप सुधार हुन सकेको छैन् ।
सेयर बजार ब्याजदरकै कारण प्रभावित भएको विश्लेषण विश्लेषकहरुको छ । बैंक तथा वित्तीय संस्थामा ब्याजदर बढेपछि लगानीकर्ताले सेयरको विक्री बढाएका थिए । सोहिकारण नेप्से लामो समय देखि घटदो अवस्थामा छ ।
अर्थमन्त्रालय र राष्ट्रबैंक सकारात्मक
अर्थमन्त्री डा. युवराज खतिवडाले मुद्रा बजार र पूँजी बजारमा देखिएका समस्या समाधान गर्न कार्यदल गठन गरे । कार्यदलले दिएको सुझावका आधारमा नेपाल राष्ट्र बैंकको पहलमा वाणिज्य बैंकहरुले ब्याजदर घटाए । त्यस्तै राष्ट्र बैंकले पूँजीबजारका समस्या समाधान गर्न सेयर कर्जामा खुकुलो नीति लियो । सरकार नीतिगत रुपमा सकारात्मक हुनु र बैंकहरुले ब्याजदर घटाएका कारण नेप्से तीन सातामा झण्डै एक साय अंकले बढन पुग्यो ।
किन घट्यो परिसूचक नेप्से ?
पछिल्लो एक सातामा नेप्से ३२ अंकले घटेको छ । सरकारले सेयर बजार तथा मुद्रा बजार सुधारका लागि नीतिगत लचकता अपनाएको छ । तरपनि नेप्से लगानीकर्ताले अपेक्षा अनुरुप बढन सकेन् । साना लगानीकर्ताले सेयरको खरिद चाप बढाउने र ठुला तथा चलाख लगानीकर्ताले नाफा सुरक्षित गर्ने प्रवृति देखियो । यसमा अन्यु विषयहरु भन्दापनि पुष मासान्तको प्रभाव परेको लगानीकर्ताहरुको बुझाई छ । पुष मसान्तसम्ममा कम्पनीहरुले साधारणसभा गरि सरकारलाई कर बुझाउनु पर्छ । त्यसैका लागि पैसाको जोहो गर्न सेयरको विक्रीचाप बढन गएको लगानीकर्ताको विश्लेषण छ ।
ब्याजदर नै मुख्य कारण
बैंकको ब्याजदर र सेयर बजारबिच बिपरित सम्बन्ध हुन्छ । बैंकमा ब्याजदर बढ्दा सेयर बजारका परिसूचकहरु घटछन भने ब्याजदर घटदा सेयर परिसूचक बढछन् । खासगरि लगानीकर्ताले बैंकको निक्षेप र कर्जाको ब्याजदरमा उतारचढाव हुँदा सेयर बजारबाट हुनसक्ने नाफासंग तुलना गर्दछन् ।
सेयर बजारबाट पाउने प्रतिफल भन्दा बैंक निक्षेपबाट पाउने ब्याज आम्दानी बढि हुन गएमा लगानीकर्ताले सेयर विक्री गरि पैसा जम्मा गर्छन् । अर्कोतर्फ कर्जामा ब्याजदर बढ्यो भने कर्जा लिएर लगानी गर्ने लगानीकर्ताले सेयर खरिद गर्न सक्दैनन् । किनभने सेयर बजारबाट हुने आम्दानी भन्दा कर्जाको ब्याज बढि हुने जोखिममा लगानीकर्ता पर्न चाहदैनन् । त्यस्तै ब्याजदर घटदा लगानीकर्ताले ब्याजबाट भन्दा बढि नफा सेयर बजारबाट पाउन सक्छन् । अर्कोतर्फ ऋण लिएर पनि लगानी गर्ने क्षमता राख्दछन् । यस्तो अवस्थामा खरिदचाप बढनगई सेयर परिसूचक बढन सक्छ । यहि कारण दोस्रो बजारको सेयर कारोबारमा सबैभन्दा बढि प्रभाव पार्ने तत्व भनेकै ब्याजदर हो । त्यसैले पछिल्लो समय बैंक ब्याजदरमा भएको उच्च उतारचढावका कारण सेयर बजार प्रभावित भएको मान्न सकिन्छ ।
Comments
अरु समाचार
-
दश महिनामा करिब एक्काइस अर्ब राजस्व सङ्कलन
काठमाडौं । नवलपरासी (बर्दघाट–सुस्तापूर्व)मा चालु आर्थिक वर्षको १० महिनामा करिब रु २१ अर्ब राजस्व सङ्कलन भएको छ । कोष तथा...
-
नेप्से परिसूचकमा झिनो अङ्कको बृद्धि
काठमाडौं । धितोपत्र बजारमा शेयर कारोबार मापक नेप्से परिसूचक आज झिनो अङ्कले उकालो लागेको छ । नेपाल स्टक एक्सचेञ्जका अनुसार,...
-
वीरगञ्ज सुक्खा बन्दरगाहबाट ४० अर्ब ८३ लाख राजस्व सङ्कलन
काठमाडौं । सुक्खा बन्दरगाह भन्सार कार्यालय वीरगञ्जले चालु आर्थिक वर्षको १० महिनामा रु ४० अर्ब तीन करोड ८३ लाख ३८...
-
‘सरकारमा रहँदा कांग्रेसले टी-स्टेटको जग्गा बेचेर कमिसन खायो, छानबिन हुनुपर्छ’
काठमाडौं । सत्तारुढ प्रमुख घटक नेकपा (एमाले) का अध्यक्ष एवं पूर्वप्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले तत्कालीन कांग्रेस नेतृत्वको सरकारले गिरीबन्धु टी-स्टेटको...
-
आगामी ५ वर्षमा आर्थिक वृद्धिदर ७.३ प्रतिशत पुर्याउने लक्ष्य
काठमाडौं । आगामी पाँच वर्षमा मुलुकको आर्थिक वृद्धिदर ७.३ प्रतिशत पु¥याउने लक्ष्य राखिएको छ । राष्ट्रिय योजना आयोगले आज यहाँ...
-
सोह्रौँ योजना कार्यान्वयन गर्न अनुमानित लागत रु एक सय ११ खर्ब
काठमाडौं । सोह्रौँ योजना कार्यान्वयनका लागि करिब रु एक सय ११ खर्ब लागत अनुमान गरिएको छ । राष्ट्रिय योजना आयोगले...
-
नेप्से परिसूचक नौ दशमलव ५४ अङ्कले घट्यो
काठमाडौं । नेपाल स्टक एक्सचेञ्ज (नेप्से) परिसूचकमा नौ दशमलव ५४ अङ्कको गिरावट देखिएको छ । आज परिसूचक शून्य दशमलव ४७...
-
प्रतितोला एक हजार रुपैयाँले बढ्यो सुनको मूल्य
काठमाडौं । नेपाली बजारमा बुधबार सुनको मूल्य बढेको छ । नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अनुसार आज सुनको मूल्य तोलामा १...
-
सामान्य घट्यो सुनको मुल्य
काठमाडौं । आज नेपाली बजारमा सुनको मूल्य घटेको छ। अघिल्लो दिन प्रतितोला ३ सय रुपैयाँले घटेको सुनको मूल्य आज पनि...