नयाँ शक्ति र फोरमबीच एकताको आधार
नयाँ शक्ति निर्माणको विषयलाई लिएर चर्चामा रहेका डा. बाबुराम भट्टराई अहिले नयाँ शक्ति र संघीय समाजवादी फोरमबीच पार्टी एकताको विषयलाई लिएर चर्चामा छन् । कुनै समय ससंदको ठूलो पार्टीको उपाध्यक्षको हैसियतमा रहेर देशको कार्यकारी प्रमुखसमेत बनिसकेका भट्टराई अहिले किन आफ्नोभन्दा कम राजनीतिक हैसियत र क्षेत्रीय राजनीतिबाट उदाएका नेता उपेन्द्र यादवसँग पार्टी एकीकरण गर्न खोज्दैछन् ? पच्चीस वर्ष माओवादीमा प्रचण्डसँग एउटै कमिटीमा रहेर राजनीतिक यात्रा पारगरेका भट्टराईले एक्कासि माओवादी पार्टी त्यागेसँगै उनले सबैको ध्यान खिच्न भ्याएकै हुन् । पार्टी छाड्नुपर्दाको पीडा उनलाई पक्कै छ । त्यस कारण पनि उपेन्द्र यादवसँग पार्टी एकीकरण गरेर शक्ति आर्जन गरी माओवादी छाड्दाको पीडा कम गराउन चाहान्छन् । शक्तिमा आउनकै लागि पनि उनले, भौगोलिक हिसाबले सबैभन्दा धेरै निर्वाचन क्षेत्र रहेको मधेस र त्यही क्षेत्रबाट उदाएको सङ्घीय समाजवादी फोरमसँग पार्टी एकीकरण गर्नु उपयुक्त देखे ।
हुन त फुटमा जति स्वार्थ हुन्छ जुटमा त्यो भन्दा कैयौँ गुणा बढी स्वार्थ लुकेको हुन्छ । जुटेर अघि बढे देशको राजनीतिक समस्या समाधानका लागि उनीहरुको जुट वरदान सावित हुन्छ । तर, शक्ति आर्जन र सत्ताकै लागि गरिन लागेको हो भने त्यो स्वयं बाबुराम र उपेन्द्रका लागि मात्र हैन देशका लागि नै घातक बन्छ ।
उपेन्द्र यादव र बाबुराम भट्टराईबीच पार्टी एकताको विषयमा ८ वटा राजनीतिक मुद्दा पनि मिल्छ ।
१. प्रादेशिक क्षेत्राधिकारभित्र स्थानीय तह
२. बहुभाषिक नीति
३.प्रत्यक्ष निर्वाचित कार्यकारी राष्ट्रपति
४. पूर्ण समानुपातिक प्रतिनिधित्व हुने संसद
५.अधिकारसहितको सङ्घीयता
६.सङ्घीय न्यायपालिका
७.राज्यका सबै अङ्ग समानुपातिक
८. राष्ट्रिय पहिचानको मान्यता ।
यी मुद्दाहरु हेर्दा पार्टी एकीकरण हुने आधार त छ । तर, शक्ति बाँडफाँडलगायत अन्य भित्री पाटो एकीकरणका लागि बाधक बन्न सक्छ । पार्टी एकीकरण भयो भने पनि उनीहरु एकढिक्का भएर अघि बढ्छन् भनेर विश्वास गर्ने कुनै आधार भेटिँदैन । किनभने अहिलेसम्म नेपाली राजनीति सत्ता र स्वार्थभन्दा माथि उठ्न सकेको छैन ।
दुई पार्टीका अहिलेका केही राजनीतिक मुद्दामाथि विश्लेषण गर्दा नयाँ शक्ति र फोरमबीचको एकताले देशलाई केही हदसम्म निकास दिन पक्कै सहयोग पुग्छ । अधिकांश राजनीतिक मुद्दाहरु मिलेका कारण पनि उनीहरुको एकता आवश्यक छ । हुन त नेपालका राजनीतिक दलहरु सिद्धान्तलाई भन्दा सत्ता र शक्तिलाई केन्द्रमा राखेर राजनीति गर्छन् । अहिलेसम्म जनताले गरेको अनुभव त्यही हो । तर, पनि भट्टराईले पहाडी मूलको नेतृत्व र यादवले तराई–मधेसवासीको मन जितेर आउँदो निर्वाचनमा आफ्नो राजनीतिक हैसियत उकास्न दुवैले चाहेका हुन सक्छन् । त्यसपछि उनीहरुलाई आफ्नो मुद्दा लागू गराउन पनि सजिलो हुन्छ ।
विभिन्न मिडियामा पनि पार्टी एकीकरणकै चर्चा छ । ‘हावा नचलि पात हल्लिदैन ।’ दुई नेताबीच एकीकरणको विषयमा केही सल्लाह भएर नै एकीकरणको विषयले चर्चा पाएको हुनुपर्छ । मुख्य कुरो शक्ति बाँडफाड नै हो । त्यहाँ कुरो नमिल्न सक्छ । भट्टराई र यादवबीच मात्र हैन वरियताका क्रमको सिनियर रहने भनेर मधेसी मूलका नेताहरुबीच समेत विवाद आउन सक्छ । माओवादीमा रहँदा पटक–पटक पदको बार्गेनिङ गरेका भनिएका भट्टराई र उपेन्द्रको नेतृत्वमा पार्टी एकीकरण गरेर दोस्रो बरियतामा रहन चाहँदैनन् । उता आफूले चलाउँदै आएको पार्टीको नेतृत्व यादवले सहजै भट्टराईलाई सुम्पिएर आफू दोस्रो वरियतामा नबस्न सक्छन् । यसअघि एमाले उपाध्यक्ष रहेका र लामो सङ्घर्षपूर्ण राजनीतिक पृष्ठभूमि बोकेका नेता अशोक राई पनि पार्टी एकीकरण मार्फत् त्यही पार्टीसँग मिल्न आएका छन् ।
वाह्य शक्ति राष्ट्रसँगको निकटताबाट हेर्ने हो भने भट्टराईलाई भारत र यादवलाई चीन निकट मानिन्छ । भट्टराईले भारत परस्तको आरोप जति खेप्नुपरेको छ, यादवले त्यति छैन । यी दुवै नेताको राजनीतिक बुझाइमा भने समानता छ ।
Comments
अरु समाचार
-
कम्युनिष्ट नैतिकता र व्यवहारका पर्याय नेता खड्ग राई
खडगबहादुर राई नेपाली राजनितिमा एक उदयमान नेतृत्व हुनुहुन्छ । विद्यार्थी कालदेखि आफ्नो उर्वर समय नेकपा एमालेका लागि खर्चिनु भएका उहाँ...
-
रूसी दार्शनिक अलेक्जेन्डर दुगिनको सभ्यतागत दृष्टिकोण
रुस सुरूदेखि पश्चिमसँग सभ्यताको युद्धमा छ। जुन युद्धलाई प्रभावकारीरूपमा सामना गर्नका लागि यी योजनाहरूको पदानुक्रमलाई ध्यानमा राख्न आवश्यक छ ।...
-
सकिएकै हो त इतिहास अध्ययनको औचित्य ?
काठमाडौं । असाध्यै उपेक्षित विषय हुन पुगेको छ, यतिखेर इतिहास विषय । हुन त त्रिभुवन विश्वविद्यालयकै मानविकी तथा सामाजिकशास्त्र सङ्कायको...
-
नेपालमा जनसङ्ख्या – ‘पोलिसी डिपार्चर’ को उपयुक्त समय (विचार)
काठमाडौं । एसियाका अन्य देशमा जस्तै नेपालमा पनि जनसङ्ख्या वृद्धि मुख्य समस्याका रुपमा रहेको लामो समय प्रचार गरियो । देशको...
-
ज्येष्ठ नागरिक समाजका जीवित पाठशाला हुन् : पूर्वराष्ट्रपति भण्डारी
काठमाडौं । पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले जीवनभरको सङ्घर्ष र भोगाइबाट आर्जित ज्ञान, सीप र अनुभवले भरिपूर्ण ज्येष्ठ नागरिक जीवित पाठशाला रहेको...
-
नेपाल र रसिया बीचको सहकार्य ‘विकास र समृद्धिको आधार’
नेपाल दुई ठूला उदयीमान विश्वशक्ति चीन र भारतका बीचमा रहेको भू-रणनीतिक हिसाबले अति संवेदनशील देश हो। भारत र चीन बीचको...
-
साहसिक पर्यटन ‘ट्रेकिङ’: बढ्दो आकर्षण, केही चुनौती
काठमाडौँ । विश्वमै ट्रेकिङ (पदयात्रा) का लागि आकर्षक गन्तव्यमा पर्ने नेपालमा पछिल्लो समय सम्भावना धेरै देखिएको छ । यतिखेर ट्रेकिङमा...
-
१६ औँ योजनाः लक्ष्यमै केन्द्रित दिगो विकास
काठमाडौं । मन्त्रिपरिषदको बैठकले १६ औँ पञ्चवर्षिय आवधिक योजनाको अवधारणापत्र स्वीकृत गरेको छ । राष्ट्रिय योजना आयोगको पूर्ण बैठकले पहिचान...
-
नेपाल विश्वकै ठूलो सुरक्षाप्रदायक राष्ट्र: सुरक्षाविद् थापा
काठमाडौं । सुरक्षाविद् चिरनजङ्ग थापाले नेपाल विश्वकै एक ठूलो सुरक्षा प्रदायक देश रहेको बताएका छन् । उनले विश्वका ठूला आणविक...