प्रहरीमा चरम राजनीतिकरण
नेपाल प्रहरी जनताको सुरक्षाको जिम्मेवारी पाएको प्रमुख सुरक्षा निकाय हो । तर, यो निकायमाथि राजनीतिक दल र तिनका नेताहरुको गिद्धेदृष्टिले तहसनहस बनाएको छ । यो क्रम जारी छ ।
राजनीतिक दल र तिनका नेताले आफ्नो स्वार्थ सिद्ध गर्नलाई प्रहरी संगठनमाथि सधै दवाव, प्रभाव पारिरहेका छन् । पछिल्लो समय प्रहरी महानिरीक्षक (आइजीपी) बढुवामा पनि नेताहरुको दवाव प्रष्ट देखियो ।
आइजीपीका दावेदार चार जना प्रहरी नायव महानिरीक्षक (डिआइजी) मध्ये एक जना आइजीपी बन्छन् । सरकारले नेतृत्व दिन सक्ने, कार्यक्षमता भएका, आफूभन्दा तल्लो दर्जाका प्रहरीलाई समान रुपमा अवसर दिनेदेखि हौसला प्रदान गर्नेदेखि वरियतामा अगाडि रहेकालाई आइजीपी बनाउन सक्ने नियम छ ।
एकै दिन नियुक्ति भएका व्यक्तिमध्ये वरियतामा अगाडि रहेको भन्ने तर्क एकातिर देखिन्छ भने त्यस्तो तर्क उचित नहुने जानकारहरुको दावी पनि रहँदै आएको डि रहेको भन्ने तर्क एकातिर देखिन्छ भने त्यस्तो तर्क उचित नहुने जानकारहरुको दावी पनि रहँदै आएको छ । जे होस् सरकारले गर्ने निर्णय नै अन्तिम हुने अवस्थामा आइजीपी बढुवा भएको २÷४ घण्टा नबित्दै सर्वाेच्च अदालतमा मुद्दा पर्नु र अदालतले ‘स्टे अर्डर’ दिनुलाई ‘घोर्ली पनि हराउनु बाघ पनि कराउनु’ जस्तो भएको छ ।
प्रहरी ऐन र नियमलाई आधार मानेर नेतृत्वले आइजीपी छनोट गरेको भए विवाद हुने थिएन । सत्ता घटक नेकपा माओवादी केन्द्र र नेपाली कांग्रेसले आफूले चाहेका व्यक्तिलाई आइजीपी बनाउन लामो समय लबिङ गरिरहे । ऐन र नियमलाई आधार मानेर अघि बढेको भए माओवादी र कांग्रेसका नेताहरु एक मत भएर आइजीपीको छनोट गर्थे । तर, राजनीतिको चरम घेरामा राखिएको नेपाल प्रहरीमा त्यस्तो कहिल्यै भएन र हुने पनि छैन ।
बिगत हेर्दा अच्युतकृष्ण खरेललाई हटाएर ध्रुबबहादुर प्रधानलाई आइजीपी बनाएको, तीन वर्षअघि एआइजी बढुवामा चार जनालाई छुटाएर २ पद थप गर्दै बढुवा गरेको र सर्वाेच्च अदालतले ती चार जनालाई नै एआइजीमा बढुवा गर्न फैसला सुनाएको देखि पछिल्लो समय आइजीपीको बढुवामा सर्वाेच्चमा दुई वटा उजुर पर्नुलाई नेपालका राजनीतिक दल र तिनका नेताको नालायकिपन देखिन्छ ।
प्रहरीमा नियुक्तिमा खासै राजनीति हुन्न । लोकसेवा आयोगले लिने परीक्षामा लिखितमा उतीर्ण भएपछि मौखिकमा भने नेताहरुले आफ्ना मानिस छानीछानी पास पार्न दवाव दिने गरेका छन् । त्यसपछिका सरुवा र बढुवामा नेताहरु सधैं हावी हुने गरेको पाइन्छ । ‘कार्यक्षमता नभएका पनि नेताहरुको दौराको फेर समाएर दाम र नाम कमाउने राम्रा मानिएका स्थानमा सरुवा भइरहेका छन् ।’ एक पूर्व डिआइजी भन्छन्, ‘नेपाल प्रहरीमा सधैं राजनीतिक हस्तक्षेप रहिरहने भयो ।’
मानिस जन्मेदेखि मर्दासम्म प्रहरी आवश्यक पर्छ । प्रहरीले जनताका लागि १ हजार ८ वटा भन्दा बढी जिम्मेवारी सम्हाल्ने गरेको छ । यति धेरै जिम्मेवारी पाएको संगठनलाई राजनीतिक दल र नेताले नियम र कानुनविपरीत हस्तक्षेप गर्दै अघि बढ्दा शान्ति सुरक्षामा असर परिरहेको छ । क्षमता कम भएका व्यक्तिलाई नेताकै चाहनाका कारण संवेदनशील स्थानमा खटाउने चलनले देशमा शान्ति कायम गर्न कठिन भइरहेको छ । यस्ता कुरामा नेताहरुको ध्यान कहिले जाला ?
Comments
अरु समाचार
-
कम्युनिष्ट नैतिकता र व्यवहारका पर्याय नेता खड्ग राई
खडगबहादुर राई नेपाली राजनितिमा एक उदयमान नेतृत्व हुनुहुन्छ । विद्यार्थी कालदेखि आफ्नो उर्वर समय नेकपा एमालेका लागि खर्चिनु भएका उहाँ...
-
रूसी दार्शनिक अलेक्जेन्डर दुगिनको सभ्यतागत दृष्टिकोण
रुस सुरूदेखि पश्चिमसँग सभ्यताको युद्धमा छ। जुन युद्धलाई प्रभावकारीरूपमा सामना गर्नका लागि यी योजनाहरूको पदानुक्रमलाई ध्यानमा राख्न आवश्यक छ ।...
-
सकिएकै हो त इतिहास अध्ययनको औचित्य ?
काठमाडौं । असाध्यै उपेक्षित विषय हुन पुगेको छ, यतिखेर इतिहास विषय । हुन त त्रिभुवन विश्वविद्यालयकै मानविकी तथा सामाजिकशास्त्र सङ्कायको...
-
नेपालमा जनसङ्ख्या – ‘पोलिसी डिपार्चर’ को उपयुक्त समय (विचार)
काठमाडौं । एसियाका अन्य देशमा जस्तै नेपालमा पनि जनसङ्ख्या वृद्धि मुख्य समस्याका रुपमा रहेको लामो समय प्रचार गरियो । देशको...
-
ज्येष्ठ नागरिक समाजका जीवित पाठशाला हुन् : पूर्वराष्ट्रपति भण्डारी
काठमाडौं । पूर्वराष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले जीवनभरको सङ्घर्ष र भोगाइबाट आर्जित ज्ञान, सीप र अनुभवले भरिपूर्ण ज्येष्ठ नागरिक जीवित पाठशाला रहेको...
-
नेपाल र रसिया बीचको सहकार्य ‘विकास र समृद्धिको आधार’
नेपाल दुई ठूला उदयीमान विश्वशक्ति चीन र भारतका बीचमा रहेको भू-रणनीतिक हिसाबले अति संवेदनशील देश हो। भारत र चीन बीचको...
-
साहसिक पर्यटन ‘ट्रेकिङ’: बढ्दो आकर्षण, केही चुनौती
काठमाडौँ । विश्वमै ट्रेकिङ (पदयात्रा) का लागि आकर्षक गन्तव्यमा पर्ने नेपालमा पछिल्लो समय सम्भावना धेरै देखिएको छ । यतिखेर ट्रेकिङमा...
-
१६ औँ योजनाः लक्ष्यमै केन्द्रित दिगो विकास
काठमाडौं । मन्त्रिपरिषदको बैठकले १६ औँ पञ्चवर्षिय आवधिक योजनाको अवधारणापत्र स्वीकृत गरेको छ । राष्ट्रिय योजना आयोगको पूर्ण बैठकले पहिचान...
-
नेपाल विश्वकै ठूलो सुरक्षाप्रदायक राष्ट्र: सुरक्षाविद् थापा
काठमाडौं । सुरक्षाविद् चिरनजङ्ग थापाले नेपाल विश्वकै एक ठूलो सुरक्षा प्रदायक देश रहेको बताएका छन् । उनले विश्वका ठूला आणविक...