के तपाईले घर वा व्यवसायमा कामदार राख्नु भएको छ ? अब यस्तो नयाँ श्रम ऐन लागू हुदै
काठमाडौं, ९ भदौं । तपाईले कुनै उदेश्यले घर वा व्यसायमा कामदार राख्नुभएको छ ? यदि छ भने अब तपाई श्रम ऐनमा बाँधिनुहुनेछ । व्यवस्थापिका संसदले केहीदिनअघि पारित गरेको नयाँ श्रम ऐन अनुसार अब श्रमिकले काम शुरु गरेदेखिकै सञ्चयकोष र उपदान दिनुपर्ने व्यस्था गरेको छ । नाफा आर्जन गर्ने उद्देश्य राखेर खोलिएका उद्योग, संघ, संस्थाले मात्रै होईन गैहनाफामुलक रुपमै भएपनि कामदार वा श्रमिक राखेमा अब यो ऐन आर्कषित हुनेछ ।
लामो समयदेखी निजी उद्योग, प्रतिष्ठानमा काम गर्ने मजदुरहरूको सामाजिक सुरक्षा व्यवस्था कमजोर रहेको आवाज उठिरहेका बेला संसद्ले पारित गरेको यो श्रम ऐनले लामो समयदेखी श्रमिकले उठाउँदै आएको मागको सम्बोधन गर्नेछ । ऐनमा उल्लेख भएअनुसार श्रमिकका लागि सञ्चय कोष र उपदानको अनिवार्य व्यवस्था गरेको छ ।
व्यवस्थापिका संसदको बहुमतले पारित गरेको ऐनमा सञ्चय कोषमा जम्मा गर्ने रकमका लागि मजदुरले आधारभूत तलबको १० प्रतिशत र रोजगारदाताले त्यत्ति नै रकम जम्मा गर्नुपर्नेछ । यस्तै उपदानका लागि कामदारको ८.३३ प्रतिशत रकम कटौती गर्ने उल्लेख छ । लामो समयदेखि श्रम ऐन पारित हुन नसक्दा ट्रेड युनियन र रोजगारदाताबीच विवाद हुँदै आएको थियो ।
रोजगारदाता र श्रम संगठनबीचको यो विवादमा रोजगारदाताले श्रमिक संगठनकै कारण समस्यामा परेको बताउँदै आएका थियो भने श्रमिक संगठनहरु रोजगारदाता कम्पनीका कारण विवादमा परेको बताउँदै आएका थिए । नियमित, समयगत, कार्यगत, आकस्मिक र आंशिक समयगत गरि रोजगारीको बर्गिकरणसमेत गरेको यो श्रम ऐनअनुसार नियमित रोजगारीमा नियुक्त हुने कामदारलाई ६ महिनासम्म परीक्षणकालमा राख्न सकिने छ ।
त्यस्तै रोजगारदाता र मजदुरबीच हुने विवाद अन्त्यका लागि श्रम लालमोहर लगाउन भने अझै बाँकी छ । लामो समयदेखी श्रमिक र रोजगारदाताको यहि बिषयलाई लिएर चलिरहेको विवाद अन्त्य भएपछि यसलाई रोजगारदाता र श्रमिक दुबै पक्षले कोशेढुगांको रुपमा प्रतिक्रिया दिएका छन । पारित ऐनले दुबै पक्षलाई विन विन गराएको उनीहरुको प्रतिक्रिया छ ।
यो ऐन कार्यान्वयनमा आएपछि श्रम बजार व्यवस्थित हुने एवं रोजगारीका अवसर वृद्धि हुनेछन । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासंघको श्रम सम्बन्धका विषयमा लामो समय काम गरेका महासंघका वरिष्ठ उपाध्यक्ष शेखर गोल्छाले ऐनले मजदुर र रोजगारदाताबीचको श्रम सम्बन्ध सुध्रने बताए । ऐनमा रोजगारदाताले चाहेको लचकता र श्रमिकले चाहेको सामाजिक सुरक्षाको व्यवस्था दुबै पक्षलाई सन्तुलित ढंगले समेटेको उनको भनाई छ ।
जिफन्टका अध्यक्ष विष्णु रिमालले लामो मेहनतपछि श्रम ऐन आउनु सकारात्मक रहेको बताएका छन् । ऐनपछि मजदुर र रोजगारदाता दुबै पक्ष भयरहित तरिकाले काम गर्ने वातावरण सिर्जना भएको बताउँछन् । ट्रेड युनियन काँग्रेसका अध्यक्ष खिलानाथ दाहाल २० वर्षदेखिको माग अनुसार एकजना कामदार राख्ने प्रतिष्ठानका लागि समेत श्रम ऐन आकर्षित हुने भएकाले यसलाई महत्पूर्ण उपलब्धिका रुपमा लिनुपर्ने बताउँछन् ।
Comments
अरु समाचार
-
आज विश्व पर्यटन दिवस: विभिन्न कार्यक्रमको आयोजना गरी मनाइँदै
काठमाडौँ, ११ असोजः आज सेप्टेम्बर २७ अर्थात् ४५औँ विश्व पर्यटन दिवस नेपालमा पनि विविध कार्यक्रमको आयोजना गरी मनाइँदैछ । दिवसलाई...
-
शुक्रबार र शनिबार हिमाली तथा पहाडी जिल्लामा रात्रिबस नचलाउन विपद् प्राधिकरणको आग्रह
काठमाडौँ । राष्ट्रिय विपद् जोखिम तथा न्यूनीकरण प्राधिकरणले आगामी चार दिन भारी वर्षाको सम्भावना रहेकाले उच्च जोखिम रहेका हिमाली र...
-
वीरगञ्जबाट पाँच अर्ब २६ करोडका सामान निर्यात
काठमाडौं । वीरगञ्ज भन्सार कार्यालयबाट चालु आर्थिक वर्षको भदौ मसान्तसम्ममा रु पाँच अर्ब २६ करोड ३७ लाख १० हजार मूल्य...
-
अमेरिकी डलरको मूल्य घट्योे, युरोको बढ्यो
काठमाडौँ, १० असोजः नेपाल राष्ट्र बैंकले आजका लागि तोकेको विदेशी मुद्रा सहटी दरअनुसार अमेरिकी डलर र पाउण्ड स्ट्रलिङको मूल्य घटेको...
-
‘बीआरआई नेपाल र नेपालीको हितमा छ, अविलम्ब कार्यान्वयन गरियोस्’
काठमाडौं । बेल्ट एण्ड रोड इनिसियटिभ (बीआरआई) नेपाल र नेपालीको हितमा भएकाले शीघ्र कार्यान्वयन गर्नुपर्ने काठमाडौंमा आयोजित एक कार्यक्रमका वक्ताहरुले...
-
साल्ट ट्रेडिङको सहकार्यमा नेपाली जुत्ताको सुपथ मूल्य पसल सञ्चालन
काठमाडौं । साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेशन लिमिटेडको सहकार्यमा जुत्ता उत्पादक सङ्घ नेपालले उपत्यकाका दुई स्थानमा दसैं, तिहार र छठका अवसरमा सुपथ...
-
तनहुँ मालपोतद्वारा ३६ करोड राजस्व सङ्कलन
काठमाडौं । मालपोत कार्यालयले आर्थिक वर्ष २०८०–८१ मा रु ३६ करोड राजस्व सङ्कलन गरेको छ । यो आव २०७९÷८० को...
-
सुनको मूल्यले नयाँ कीर्तिमान
काठमाडौं । नेपाली बजारमा बुधबार सुनको मूल्यले नयाँ कीर्तिमान कायम गरेको छ। नेपाल सुनचाँदी व्यवसायी महासंघका अनुसार बुधबार छापावाल सुनको...
-
के तपाई भिजिट र पर्यटक भिसामा विदेश गएर काम गर्न खोज्दै हुनुहुन्छ ? सचेत हुन विभागको आग्रह
काठमाडौं । नेपाल सरकार गृह मन्त्रालय अन्तर्गत रहेको अध्यागमन विभागले भिजिट र पर्यटक भिसामा विदेश गएर कामको खोजी गर्नु गैरकानुनी...