माओवादी : जनयुद्धदेखि वाम गठबन्धनसम्म

प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाको निर्वाचनको संघारमा मुलुक छ । वाम र लोकतान्त्रिक गरी आ–आफ्नो दल रक्षाका लागि दलहरू गठबन्धनका साथ चुनावमा उत्रिएका छन् । कुनैबेला सबैभन्दा ठूलो पार्टी बनेको माओवादी अहिले अस्थित्व रक्षाका लागि निर्वाचनमा एमालेसँग नजिकिएको छ । खासगरी शान्ति प्रक्रियामा आएपछि प्रचण्डले पार्टीलाई सही नेतृत्व गर्न सकेनन् । जनयुद्धका योजनाकार, पार्टीका अति महत्वपूर्ण व्यक्ति डा।बाबुराम भट्टराई र मोहन वैद्य ‘किरण’ लाईसमेत पार्टीमा अड्याउन सकेनन् । डा.भट्टराईले पार्टी परित्याग गरेपछिको पार्टीको अवस्था नाजुक भएर एमालेसँग एकताको कुरो चलिरहेकै छ । प्रचण्डको यही कमजोरीकै कारण पार्टी कमजोर बनेको हो । दलहरू जुट्नु स्वागतयोग्य हो । अहिलेको वाम गठबन्धनले पनि जुटेर अघि बढ्नुपर्ने आवश्यकता सबै जनताले गरेका छन् । तर, गठबन्धन भएको केहि दिन नबित्दै डा।भट्टराई बाहिरिनुले पनि गठबन्धनभित्र लोभीपापीहरूकै हालिमुहाली रहेको पुष्टि हुन्छ । त्यसो त वाम गठबन्धनले देशलाई निकास दिन नसक्ने केही आधारहरू निर्वाचनमा टिकट वितरणमै देखिएको छ ।
वाम एकता आवश्यकता हो तर, प्रचण्डले त्यसअघि पूर्व माओवादी नेताहरू बिच एकताको प्रयास थाल्नुपर्थ्यो । उनले त्यसो त गर्न चाहेनन् नै बरू वाम एकतामा आएका बाबुरामलाई पनि क्षेत्र बाँडफाँडको बिषयमा बखेडा निकालेर गठबन्धनबाट बाहिरिन बाध्य बनाए । यस घटनाले त अझै गठबन्धन हुनुमा रहस्य रहेको संकेत गरेको छ । एउटै इतिहास निर्माणको लागि एउटै पार्टीमा रहेर लडेका नेताहरूबचि आज किन पानी बाराबारको स्थिति आयो रु राजनीतिक रूपमा आज किन एउटाले अर्काको अस्थित्व स्वीकार गर्न नसक्ने स्थिति आयो रु किन हिजो पार्टीलाई योगदान गर्नेहरूलाई निराश बनायो माओबादी नेतृत्वले रु यस बिषयमा न पार्टी नेतृत्वको ध्यान गएको छ न आम कार्यकर्ताको नै । सबैले पार्टी्भित्र आफ्नो स्वार्थ बाहेक केही खोजेको देखिन्न । आज पनि हिजो माओवादी जनयुद्धमा रगत पसिना बगाउने अधिकांश युवाहरू खाडीमा बेल्चा चलाइरहेका छन् । तिनकाबारे किन पूर्व माओवादी नेताहरूले एकशब्द बोल्दैनन् रु माओवादी कार्यकर्ताहरू अहिले पनि वाम एकताको पक्षमा छन् । तर, एमाले–माओवादी मात्र होइन सबै पूर्व माओवादी नेताहरूसहितको एकता चाहान्छन् । यदि प्रचण्डले आफू एक्लैको राजनीतिक भविष्य सुरक्षित गर्नको लागि भन्दै आम कार्यकर्ताको भावना विपरित एमालेसँग पार्टी एकता गरेमा उनको बारेमा माओवादी आन्दोलनलाई धोका दिएको ठहरिने छ । उनी आत्मसमर्पणवादको बाटोमा लागेको यो पहिलोपटक भने होइन । संसदिय व्यवस्थालाई प्रधान शत्रु मानेर सुरुवात गरिएको जनयुद्धको अन्त्य संसदिय व्यवस्थालाई नै नै स्वीकार गरेर अन्त्य गर्नुले नै माओवादी आत्मसमर्पणवादको बाटोमा लागेको पुष्टि हुन्छ । शान्ति प्रक्रियाकै क्रममा जनमुक्ति सेनाको विघटन गराइयो । हतियारहरू प्रतिक्रियावादी सत्तालाई बुझाइयो । र, २०५७ सालमै दोस्रो राष्ट्रिय सम्मेलनबाट निर्णय गरिएको संविधानसभाको कार्य दिशालाई कार्यान्वयन गर्ने क्रममा पहिलो संविधानसभामा भाग लिएर संविधानसभा मार्फत् क्रान्ति सम्पन्न गर्ने उद्देश्यसाथ गठन गरिएको र माओवादीकै बढि संख्या रहेको संविधानसभालाई माओवादीकै सरकार रहेको बेलामा विघटन गराईयो । त्यतिमात्र होइन पार्टी्भित्र रहेका क्रान्तिकारी धारलाई पाखा लगाएर आत्मसमर्पणवादी समूहलाई बलियो बनाउने काम नेतृत्वले ग¥यो । यदि त्यसरी आत्मसमर्पण गरी एमालेसँग मिल्न नै भए १० वर्षे जनयुद्धको औचित्य के थियो रु त्यसको जवाफ जनताले अब को सँग खोज्ने रु अनि हिजो जनयुद्धको नाममा दुःख भोग्ने जनता माओवादी नेतृत्वको कदमप्रति चुप बस्न पक्कै बस्दैनन् ।

Comments