नेकपा कार्यदलले तयार पारेको प्रतिवेदनमा ‘जनयुद्ध’ गायब
काठमाडौं । सत्तारूढ नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)भित्र तत्कालीन नेकपा (माओवादी)लाई हेर्ने दुईथरी दृष्टिकोण छ ।
पूर्वएमाले विशेषतः प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली समूह ‘जनयुद्ध’लाई सशस्त्र सङ्घर्ष भन्न रुचाउँछ । वरिष्ठ नेता माधवकुमार नेपाल र झलनाथ खनाल समूह तुलनात्मक नरम दृष्टिकोण राख्छ । पूर्वमाओवादी केन्द्र समूह आफ्नो अडानमा यथावत छ ।
पूर्वएमालेभित्रको यही दृष्टिकोणका कारण पार्टी एकतापछि ‘जनयुद्ध’ शब्द धेरैपटक विवादमा आयो । दस्तावेजमा ‘जनयुद्ध’ शब्द प्रयोग गर्ने कि, सशस्त्र सङ्घर्ष राख्ने लामो छलफल नै चल्यो । बहस किनारा नलागिसकेकाले पूर्वएमालेका कतिपय नेता कार्यकर्ता जनयुद्ध दिवसमा सहभागी हुन हिचकिचाउँदै आएका छन् । प्रधानमन्त्री ओली त अहिलेसम्म सरिक भएका छैनन् ।
जनयुद्ध शब्दकै कारण पार्टी एकतालगत्तै छापेर तल बहसका लागि पठाउनुपर्ने राजनीतिक प्रतिवेदन एकवर्षसम्म अड्किएर बस्यो । विधानको प्रस्तावनामा पनि जनयुद्ध स्वीकार्ने कि नस्वीकार्ने भनेर बहस–विमर्श भयो । अन्ततः प्रधानमन्त्री ओली विधानको प्रस्तावना र राजनीतिक प्रतिवेदनमा जनयुद्ध शब्द राख्न राजी भएपछि त्यतिबेलाको विवाद किनारा लागेको थियो ।
तर, पार्टी एकताताक जनयुद्धको लिगेसी स्थापित गराउन लागेका पूर्वमाओवादी केन्द्रका नेताहरूले पनि यसमा सम्झौता गर्न थालेको छनक मिलेको छ । पूर्वमाओवादी केन्द्रका हर्ताकर्ता र जनयुद्धको डेपुटी कमाण्डर रहेका जनार्दन शर्मा र तत्कालीन पार्टीको मुख्य भूमिकामै रहेकी पम्फा भुसाल सदस्य रहेको कार्यदलले तयार पारेको प्रतिवेदनमा जनयुद्ध शब्दले स्थान नै पाउन सकेन ।
पार्टी महासचिव विष्णु पौडेल नेतृत्वको कार्यदलले तयार पारेको प्रतिवेदनको बुँदा नम्बर ८ मा जनयुद्ध शब्दको सट्टा सशस्त्र सङ्घर्ष प्रयोग गरिएको हो ।
एकताको राष्ट्रिय महाधिवेशन आयोजना गर्ने शीर्षकको उपबुँदा ३ मा भनिएको छ, “महाधिवेशनबाट मार्क्सवाद–लेनिनवादको मार्गदर्शनमा नेपाली विशेषता अनुरुप नेपाली कम्युनिष्ट आन्दोलनले विकसित गरेका अनुभव तथा मौलिक एवम् सिर्जनात्मक सिद्धान्तहरूलाई संस्थागत गर्ने । यसक्रममा साविक नेकपा (एमाले) र नेकपा (माओवादी केन्द्र)को नेतृत्वमा सञ्चालित शान्तिपूर्ण र सशस्त्र आन्दोलनका सकारात्मक वैचारिक पक्षहरूको संश्लेषण गर्ने ।”
शान्त्रि प्रक्रियाका बाँकी काम सम्पन्न गर्ने शीर्षकको उपबुँदाभित्र पनि धेरै ठाउँमा जनयुद्ध शब्द ‘सशस्त्र द्वन्द्व’ले प्रतिस्थापन गरिएको छ ।
“सशस्त्र द्वन्द्व र आन्दोलनका क्रममा घाइते तथा अङ्गभङ्ग भई कष्टपूर्ण जीवन बिताउन बाध्य योद्धाहरूको उपचारको प्रबन्ध गर्ने । असक्त र घाइतेहरूका लागि जीवन निर्वाहको व्यवस्था गर्ने,” शान्ति प्रक्रियाको बाँकी कामलाई अघि बढाउन दिइएको सुझावमा उल्लेख छ ।
यसैसँग गाँसिएको अर्को बुँदामा सशस्त्र द्वन्द्व शब्द नै प्रयोग गरिएको छ । “सशस्त्र द्वन्द्वमा ज्यान गुमाएका व्यक्तिहरुलाई सम्मान गर्ने । स्थानीय तहमा सबै पीडितहरूको बीचमा मेलमिलापलाई सुदृढ गर्ने काम गर्न प्रदेश र स्थानीय तहहरूलाई उत्प्रेरित गर्ने । पार्टीका स्थानीय कमिटीहरुले यस सम्बन्धी काममा सघाउने,” उक्त बुँदामा भनिएको छ ।
यद्यपि, द्वन्द्वका क्रममा घाइते, बेपत्ता परिवारलाई उचित राहत, परिपूरण उपलब्ध गराउन र शान्ति प्रक्रियाका बाँकी काम एक वर्षभित्र टुङ्ग्याउन सुझाव दिएर जनयुद्धको दायित्व बहन गर्न भने कार्यदलले छुटाएको छैन ।
यस्तो छ प्रतिवेदन
Comments
अरु समाचार
-
देशलाई अस्थिरताबाट जोगाउन, ठूला दलबीच सहकार्य आवश्यक छ : प्रमुख सचेतक लेखक
कांग्रेस संसदीय दलका प्रमुख सचेतक रमेश लेखकले देश राजनीतिक अस्थिरतामा फसेको बताएका छन्। प्रेस युनियन कञ्चनपुर शाखाले सोमबार बिहान महेन्द्रनगरमा...
-
एमाले भोजपुरको अध्यक्षमा खड्का निर्वाचित
काठमाडाैं। नेकपा एमाले भोजपुरको नयाँ नेतृत्वमा मक्कर खड्काको प्यानलै विजयी भएको छ । भर्खरै सम्पन्न मत परिणाम अनुसार निवर्तमान अध्यक्ष...
-
मुख्यमन्त्री सोडारीलाई विश्वासको मतमा हतार नगर्न ओलीको निर्देशन
काठमाडौं । सुदूरपश्चिम प्रदेशमा नेकपा एकीकृत समाजवादी नेतृत्वको सरकारलाई सत्तारुढ दल नेकपा एमालेले तत्काल विश्वासको मत नदिने भएको छ। एमाले...
-
सन्दीप लामिछानेको मुद्दामा आज सुनुवाइ हुँदै
काठमाडौं : क्रिकेटर सन्दीप लामिछानेको मुद्दामा आइतबार सुनुवाइ हुँदैछ। यसअघि वैशाख १० र १६ गत दुई दिन यो मुद्दा ‘हेर्न नभ्याइने’मा...
-
जनताले ‘पपुलिजम’ स्वीकार्य नभएको सन्देश दिए: महासचिव पोखरेल
काठमाडौं । नेकपा (एमाले)का महासचिव शंकर पोखरेलले विचारधाराको जगमा खडा भएका राजनीतिक दलहरूको विकल्प ‘पपुलिजम’का आधारमा खोज्ने प्रयास इलाममा असफल...
-
उपनिर्वाचनको समीक्षा गर्न रास्वपाको सचिवालय बैठक बस्दै
काठमाडौं । राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) को सचिवालयको बैठक आज बस्दैछ। उपनिर्वाचनको समीक्षा गर्न मुख्य पार्टी कार्यालयमा साढे ४ बजे...
-
आज विश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवस मनाइँदै, पत्रकार महासंघद्वारा काठमाडौंमा प्रभातफेरी
काठमाडौं । आज ३१ औँ विश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवस, ‘विश्वका लागि प्रेसः वातावरणीय सङ्कटको सामनामा पत्रकारिता’ नाराका साथ प्रेस स्वतन्त्रताको...
-
एमाले पश्चिम नवलपरासीको ९ औं अधिवेशन आजदेखि
रुपन्देही । नेकपा एमाले पश्चिम नवलपरासीको ९ औं अधिवेशन शुक्रबार आजदेखि सुरु हुँदैछ । शुक्रबार र शनिबार हुने अधिवेशन उद्घाटनका...
-
कैद मिनाहा माफीमा कुनै किसिमको विभेद हुनुहुँदैन : गृहमन्त्री लामिछाने
काठमाडौं । उपप्रधानमन्त्री तथा गृहमन्त्री रवि लामिछानेले कैदीबन्दीको कैद मिनाहा माफीमा कुनै किसिमको विभेद हुन नहुने बताउनुभएको छ । बाँकेको...